Tiêu chuẩn ISO 27017:2015 – Kiểm soát bảo mật thông tin cho dịch vụ đám mây

Trong kỷ nguyên số, việc sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây đã mở ra nhiều cơ hội đổi mới và linh hoạt cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, kéo theo đó là các thách thức nghiêm trọng liên quan đến bảo mật dữ liệu khi thông tin quan trọng được đặt trên hạ tầng của bên thứ ba. Để giải quyết bài toán này, tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 đã được ban hành nhằm cung cấp các nguyên tắc bảo mật phù hợp cho cả nhà cung cấp và khách hàng cloud. Nội dung chi tiết tiêu chuẩn sẽ được SQC Certifiaction Việt Nam phân tích ở phần tiếp theo.

ĐIỆN TOÁN ĐÁM MÂY VÀ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG

Điện toán đám mây (Cloud Computing) là mô hình cung cấp các tài nguyên công nghệ thông tin như máy chủ, lưu trữ, cơ sở dữ liệu và phần mềm thông qua Internet. Thay vì đầu tư vào hệ thống phần cứng cồng kềnh và tự vận hành trung tâm dữ liệu, các doanh nghiệp và cá nhân chỉ cần kết nối Internet để sử dụng dịch vụ từ xa do các nhà cung cấp đám mây như VNG Cloud, Amazon Web Services (AWS) hoặc Google Cloud cung cấp. Điểm nổi bật của mô hình này là trả phí theo mức sử dụng (pay-as-you-go) – giúp tiết kiệm chi phí, tối ưu tài nguyên và linh hoạt trong quy mô vận hành.

Điện toán đám mây hoạt động như thế nào?

Về cơ bản, điện toán đám mây hoạt động dựa trên nguyên lý chia sẻ tài nguyên công nghệ từ hệ thống máy chủ trung tâm đến người dùng thông qua Internet. Khi cần sử dụng một dịch vụ – chẳng hạn như lưu trữ dữ liệu, xử lý thông tin hay cài đặt phần mềm – người dùng gửi yêu cầu đến nền tảng đám mây. Hệ thống sẽ phản hồi bằng cách cấp quyền truy cập đến tài nguyên ảo được lưu trữ và quản lý trên máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ.

Các dịch vụ này được chia thành 3 mô hình chính:

• IaaS (Infrastructure as a Service): Cung cấp hạ tầng như máy chủ, lưu trữ, mạng.
• PaaS (Platform as a Service): Cung cấp nền tảng phát triển và triển khai ứng dụng.
• SaaS (Software as a Service): Cung cấp phần mềm sử dụng trực tiếp qua trình duyệt.

ISO/IEC 27017 LÀ GÌ VÀ TẠI SAO LẠI CẦN BẢO MẬT ĐÁM MÂY?

ISO 27017 là gì? Đây là câu hỏi nhận được khá nhiều hiện nay từ phía doanh nghiệp quan tâm. Sự phát triển mạnh mẽ của điện toán đám mây mang lại nhiều lợi ích về tính linh hoạt, khả năng mở rộng và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, song song với đó là những rủi ro và thách thức mới liên quan đến bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư và tuân thủ pháp lý. Trong bối cảnh đó, tiêu chuẩn ISO/IEC 27017:2015 đóng vai trò như một khuôn khổ hướng dẫn chuyên biệt giúp tổ chức kiểm soát tốt hơn các vấn đề an ninh thông tin trong môi trường cloud.

ISO/IEC 27017 là một tiêu chuẩn quốc tế về bảo mật thông tin được thiết kế riêng cho môi trường điện toán đám mây, nhằm hỗ trợ cả nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng xây dựng một hệ sinh thái đám mây an toàn, đồng thời giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an ninh dữ liệu. Tiêu chuẩn này được phát triển và ban hành bởi hai tổ chức uy tín toàn cầu là ISO (Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế) và IEC (Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế).

ISO/IEC 27017 được xem là phần mở rộng chuyên sâu của hệ thống tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 – bộ tiêu chuẩn nền tảng về quản lý an ninh thông tin. Đồng thời, nội dung của ISO 27017 cũng được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn ISO/IEC 27002, với việc bổ sung các biện pháp kiểm soát bảo mật dành riêng cho môi trường đám mây – những điểm mà ISO/IEC 27002 chưa đề cập đầy đủ.

Kết nối với chuyên gia

PHẠM VI CỦA BỘ TIÊU CHUẨN ISO/IEC 27017

• 37 biện pháp kiểm soát đã được quy định trong ISO/IEC 27002, đi kèm hướng dẫn triển khai cụ thể trong bối cảnh môi trường đám mây, và
• 7 biện pháp kiểm soát bổ sung được thiết kế riêng cho các tình huống đặc thù chỉ phát sinh trong dịch vụ cloud.
• Thông qua đó, ISO/IEC 27017 giúp giải quyết các khía cạnh bảo mật then chốt như:
• Phân định rõ trách nhiệm giữa nhà cung cấp dịch vụ đám mây (CSP) và khách hàng.
• Quản lý danh tính và kiểm soát truy cập (IAM) đối với các dịch vụ cloud.
• Xử lý tài sản số sau khi hợp đồng dịch vụ chấm dứt – bao gồm thu hồi, trả lại hoặc xóa bỏ dữ liệu.
• Bảo vệ môi trường ảo hóa, đảm bảo các không gian ảo của từng khách hàng được tách biệt và bảo mật.
• Cấu hình máy ảo đúng cách để ngăn ngừa rủi ro từ thiết lập sai hoặc bị khai thác.
• Thiết lập quy trình hành chính và vận hành an toàn trên hạ tầng cloud.
• Theo dõi hoạt động của người dùng nhằm phát hiện bất thường hoặc sự cố bảo mật
• Đồng bộ cấu hình và kiểm soát mạng trong môi trường đám mây và mạng nội bộ.

12 NỘI DUNG CỦA TIÊU CHUẨN ISO 27017

Tên chính thức của tiêu chuẩn là “Công nghệ thông tin – Kỹ thuật bảo mật – Bộ quy tắc thực hành cho các biện pháp kiểm soát bảo mật thông tin dựa trên ISO/IEC 27002 dành cho dịch vụ đám mây”. ISO/IEC 27017:2015 có mười tám phần, cùng với một phụ lục dài, bao gồm:

Nội dung đoạn văn bản của bạn (8)

1. Phạm vi
2. Tài liệu tham khảo chuẩn mực
3. Định nghĩa và từ viết tắt
4. Các khái niệm cụ thể về ngành điện toán đám mây
5. Chính sách bảo mật thông tin
6. Tổ chức an ninh thông tin
7. An ninh nguồn nhân lực
8. Quản lý tài sản
9. Kiểm soát truy cập
10. Mật mã học
11. An ninh vật lý và môi trường
12. Bảo mật hoạt động

LỢI ÍCH NỔI BẬT KHI TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG ISO/IEC 27017

Khi các tổ chức ngày càng ưu tiên chuyển đổi hệ thống dữ liệu sang nền tảng đám mây, việc áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 trở thành một bước đi chiến lược, giúp đảm bảo môi trường vận hành được an toàn, rõ ràng và phù hợp với các quy định toàn cầu. Dưới đây là những lợi ích then chốt mà tiêu chuẩn này mang lại:

Tăng cường khả năng bảo mật trong môi trường đám mây

Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 có đưa ra một bộ biện pháp kiểm soát bảo mật được xây dựng chuyên biệt cho điện toán đám mây, giúp tổ chức giảm thiểu tối đa các rủi ro liên quan đến truy cập trái phép, rò rỉ thông tin và các mối đe dọa an ninh. Việc tuân thủ các hướng dẫn trong tiêu chuẩn cho phép doanh nghiệp thiết lập hệ thống phòng thủ vững chắc và có cơ sở rõ ràng để ứng phó sự cố.

Phân định rõ vai trò và trách nhiệm

Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 có thể giúp xác định rành mạch trách nhiệm giữa nhà cung cấp dịch vụ đám mây (CSP) và khách hàng. Nhờ đó, mỗi bên đều hiểu rõ nghĩa vụ của mình trong việc đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của hệ thống, tránh xảy ra tranh chấp và tạo nên nền tảng hợp tác minh bạch.

Hỗ trợ tuân thủ quy định pháp lý và ngành nghề

Việc doanh nghiệp, tổ chức của bạn tiến hành triển khai ISO 27017 một cách đồng bộ hoạt động bảo mật đám mây với các tiêu chuẩn quốc tế và các yêu cầu pháp lý như GDPR, HIPAA hoặc các quy định chuyên ngành. Đây là yếu tố giúp doanh nghiệp chứng minh năng lực tuân thủ và vượt qua các kỳ đánh giá từ cơ quan quản lý hoặc đối tác dễ dàng hơn.

Gia tăng niềm tin từ khách hàng và đối tác

Một khi tổ chức của bạn tiến hành áp dụng ISO/IEC 27017, đó không chỉ là việc thực hiện các biện pháp kỹ thuật mà còn là thông điệp cam kết với khách hàng về an toàn thông tin. Chứng nhận ISO 27017 này có thể giúp củng cố uy tín cũng như nâng cao được độ tin cậy của doanh nghiệp bạn trong mắt khách hàng và đối tác.

Tối ưu hóa chi phí và nguồn lực

Thông qua việc áp dụng phương pháp tiếp cận hệ thống và có cấu trúc, ISO 27017 giúp doanh nghiệp sử dụng hiệu quả tài nguyên, tránh lãng phí vào các biện pháp bảo mật không cần thiết hoặc thiếu hiệu quả. Đồng thời, việc phòng ngừa được sự cố bảo mật còn giúp tiết kiệm chi phí khắc phục rủi ro về lâu dài.

Thúc đẩy văn hóa cải tiến liên tục

Tiêu chuẩn này không chỉ là một đích đến mà là nền tảng để xây dựng một quy trình vận hành linh hoạt, thường xuyên rà soát và cập nhật trước các mối đe dọa mới. ISO/IEC 27017 khuyến khích tổ chức thiết lập cơ chế giám sát, đánh giá và cải tiến không ngừng trong công tác bảo mật đám mây.

Kết nối với chuyên gia

NHỮNG YÊU CẦU CỐT LÕI CỦA BỘ TIÊU CHUẨN ISO/IEC 27017

Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 được xây dựng nhằm tăng cường bảo mật trong môi trường điện toán đám mây, thông qua việc bổ sung và cụ thể hóa các biện pháp kiểm soát an ninh thông tin. Việc tuân thủ các yêu cầu chính trong ISO/IEC 27017 này có thể giúp tổ chức không chỉ củng cố hệ thống bảo vệ dữ liệu, mà còn đảm bảo tính tuân thủ với các quy định pháp lý và chuẩn mực quốc tế.

Bộ kiểm soát bảo mật chuyên biệt cho đám mây

Bộ tiêu chuẩn ISO 27017 hiện có đưa ra một loạt biện pháp kiểm soát bảo mật được thiết kế dành riêng cho môi trường đám mây – bao gồm nhưng không giới hạn ở các yếu tố như quản lý truy cập, bảo vệ môi trường ảo hóa, giám sát hoạt động người dùng và cấu hình hệ thống. Những kiểm soát này đóng vai trò là lớp phòng thủ đầu tiên, giúp tổ chức chủ động ứng phó với các rủi ro đặc thù khi sử dụng dịch vụ đám mây.

Rõ ràng về vai trò và trách nhiệm giữa các bên

Tiêu chuẩn nhấn mạnh đến sự minh bạch trong việc phân định trách nhiệm giữa nhà cung cấp dịch vụ đám mây (Cloud Service Provider – CSP) và khách hàng. Việc xác lập rõ ràng “ai chịu trách nhiệm về điều gì” giúp giảm thiểu hiểu nhầm và đảm bảo rằng cả hai bên đều có trách nhiệm bảo vệ hệ sinh thái đám mây một cách nhất quán và phối hợp.

Phân loại và bảo vệ dữ liệu theo mức độ nhạy cảm

Bộ tiêu chuẩn ISO 27017 này có khuyến nghị các tổ chức tiến hành phân loại dữ liệu theo mức độ quan trọng và độ nhạy cảm. Từ đó, có thể áp dụng các lớp bảo vệ phù hợp như mã hóa, kiểm soát truy cập nâng cao hoặc giám sát hoạt động nhằm giảm thiểu rủi ro thất thoát hoặc bị truy cập trái phép.

Mã hóa và quản lý khóa hiệu quả

Tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 hiện được công nhận mã hóa là một trong những biện pháp kiểm soát quan trọng nhất trong bảo vệ dữ liệu đám mây. Ngoài việc mã hóa dữ liệu, ISO 27017 cũng yêu cầu doanh nghiệp phải xây dựng quy trình quản lý vòng đời khóa mã hóa – bao gồm tạo, phân phối, lưu trữ, sử dụng và tiêu hủy – một cách an toàn và có kiểm soát.

Quản lý danh tính và truy cập (IAM)

IAM là trụ cột trong bảo mật đám mây, đảm bảo rằng chỉ những người được ủy quyền mới có thể truy cập vào hệ thống và tài nguyên. ISO 27017 khuyến khích triển khai các cơ chế như xác thực đa yếu tố (MFA), phân quyền chi tiết và nhật ký truy cập để kiểm soát chặt chẽ hoạt động người dùng.

Quản lý hợp đồng và mối quan hệ với nhà cung cấp

Tiêu chuẩn cũng nhấn mạnh rằng các điều khoản hợp đồng giữa tổ chức và nhà cung cấp dịch vụ đám mây cần được xây dựng minh bạch, phản ánh đầy đủ trách nhiệm bảo mật của từng bên. Việc thiết lập rõ các thỏa thuận về mức độ dịch vụ (SLA), bảo vệ dữ liệu, xử lý sự cố và chấm dứt hợp tác là yếu tố thiết yếu giúp duy trì môi trường đám mây ổn định và an toàn.

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG HỆ THỐNG ISO/IEC 27017:2015 THÀNH CÔNG

Việc triển khai tiêu chuẩn ISO/IEC 27017 không chỉ giúp doanh nghiệp củng cố an ninh thông tin trên nền tảng điện toán đám mây mà còn thể hiện cam kết rõ ràng với khách hàng và đối tác về bảo mật. Dưới đây là các bước triển khai ISO 27017 một cách có hệ thống và hiệu quả:

1. Đánh giá hiện trạng hệ thống bảo mật đám mây

Tổ chức của bạn cần rà soát các dịch vụ đám mây hiện tại mà doanh nghiệp đang sử dụng. Cần kiểm tra mức độ phù hợp với các yêu cầu bảo mật theo  ISO/IEC 27001 và ISO/IEC 27002. Việc này cũng có thể giúp xác định lỗ hổng, điểm yếu trong quản trị bảo mật đám mây hiện tại.

2. Tìm hiểu và phân tích tiêu chuẩn ISO/IEC 27017

Doanh nghiêp của bạn cần nắm rõ 37 biện pháp kiểm soát từ ISO/IEC 27002 và 7 biện pháp kiểm soát bổ sung riêng cho đám mây trong ISO 27017. Bạn cần hiểu hiểu rõ vai trò cũng như trách nhiệm giữa doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ đám mây (CSP).

3. Thiết lập chính sách và quy trình bảo mật phù hợp

Xây dựng hoặc cập nhật các chính sách quản lý truy cập, phân loại dữ liệu, mã hóa, quản lý khóa… Việc này cần phải thiết lập tốt các quy trình đánh giá nhà cung cấp dịch vụ đám mây cũng như giám sát tốt các hoạt động và xử lý sự cố.

4. Triển khai các biện pháp kiểm soát bảo mật

Áp dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp cho môi trường đám mây như:

• IAM (Quản lý danh tính và truy cập)
• Mã hóa dữ liệu
• Bảo vệ môi trường ảo hóa
• Kiểm soát cấu hình máy ảo
• Giao kết hợp đồng rõ ràng với CSP

5. Đào tạo và nâng cao nhận thức

Định kì tổ chức của bạn cần phải có những buổi đào tạo nội bộ nhằm đánh giá các yêu cầu của ISO 27017 cho nhân viên kỹ thuật, quản lý và người dùng cuối. Đảm bảo mọi cá nhân hiểu rõ vai trò của mình trong việc duy trì môi trường bảo mật.

6. Đánh giá nội bộ và cải tiến liên tục

Tổ chức của bạn cần tiến hành đánh giá nội bộ để xác minh sự tuân thủ với ISO 27017. Ngoài ra cần ghi nhận được các điểm không phù hợp (nếu có) cũng như việc thực hiện tốt các hành động khắc phục. Định kỳ rà soát và cải tiến hệ thống nhằm thích ứng với thay đổi công nghệ và mối đe dọa mới.

7. Chuẩn bị chứng nhận (nếu cần)

Nếu tổ chức có nhu cầu chứng nhận ISO 27017, hãy làm việc với đơn vị chứng nhận uy tín.

Trước khi đánh giá chứng nhận, đảm bảo hệ thống đã sẵn sàng và tuân thủ đầy đủ các yêu cầu.

Lưu ý:

Bộ tiêu chuẩn ISO 27017 không thể áp dụng độc lập mà được triển khai dựa trên nền tảng của ISO/IEC 27001. Do đó, các tổ chức của bạn cần triển khai hoặc tích hợp hệ thống quản lý an ninh thông tin (ISMS) theo ISO 27001 trước.

DỊCH VỤ CHỨNG NHẬN ISO 27017:2015 TẠI SQC CERTIFICATION