Ngành ngân hàng hiện nay đang hướng đến việc bảo vệ dữ liệu khách hàng và đây được coi như yếu tố sống còn của mọi tổ chức tài chính. Có hai bộ tiêu chuẩn nổi bật thường được áp dụng hiện nay đó chính là tiêu chuẩn PCI DSS và tiêu chuân ISO 27001. Tuy đều hướng đến mục tiêu bảo mật dữ liệu và giảm thiểu rủi ro an ninh mạng nhưng giữa hai tiêu chuẩn này cũng có sự khác biệt rõ rệt. Bài viết này, cùng SQC Certification đi so sánh hai bộ tiêu chuẩn này có điểm giống và khác nhau như thế nào.

Tổng quan về PCI DSS và ISO 27001
-
Tiêu chuẩn PCI DSS – Tiêu chuẩn an toàn thẻ thanh toán
Bộ tiêu chuẩn PCI DSS (Payment Card Industry Data Security Standard) là bộ tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu thẻ thanh toán được xây dựng nhằm bảo vệ thông tin chủ thẻ và đảm bảo an toàn trong toàn bộ quá trình xử lý, lưu trữ và truyền tải dữ liệu thanh toán điện tử.
Tiêu chuẩn này được ban hành bởi Hội đồng Tiêu chuẩn Bảo mật Ngành Thẻ thanh toán – PCI Security Standards Council (PCI SSC), do năm tổ chức thẻ quốc tế sáng lập: Visa, MasterCard, American Express, Discover và JCB. PCI DSS ra đời lần đầu vào năm 2004 và liên tục được cập nhật, với phiên bản mới nhất là PCI DSS v4.0, phản ánh những yêu cầu bảo mật hiện đại trong kỷ nguyên điện toán đám mây và giao dịch trực tuyến.
Mục tiêu của bộ tiêu chuẩn PCI DSS này chính là giúp tổ chức ngăn chặn hành vi gian lận, đánh cắp hoặc rò rỉ dữ liệu thẻ, thông qua việc thiết lập bộ khung gồm 12 yêu cầu bảo mật cốt lõi – bao trùm các khía cạnh như quản lý mạng, kiểm soát truy cập, mã hóa, giám sát hệ thống, và chính sách bảo mật. Hiện nay những tổ chức, doanh nghiệp như tài chính, ngân hàng, cổng thanh toán và ví điện tử và sàn thương mại điện tử và các nhà cung cấp dịch vụ – Việc này cần bắt buộc phải được tuân thủ tiêu chuẩn để được phép kết nối và giao dịch với các tổ chức quốc tế.
-
Tiêu chuẩn ISO/IEC 27001
Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 được coi là bộ tiêu chuẩn bài bản nhất giúp đảm bảo an toàn thông tin. Đây là bộ tiêu chuẩn được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) và Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC) ban hành. Tiêu chuẩn này có đưa ra một khuôn khổ một cách toàn diện giúp các tổ chức xây dựng, vận hành, giám sát và liên tục cải tiến hệ thống quản lý bảo mật thông tin – nhằm bảo vệ dữ liệu trước các mối đe dọa ngày càng phức tạp trong kỷ nguyên số.
ISO/IEC 27001 có thể áp dụng cho mọi loại hình tổ chức, từ doanh nghiệp công nghệ, tài chính, sản xuất, đến cơ quan nhà nước hoặc tổ chức phi lợi nhuận. Việc đạt chứng nhận ISO 27001 không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp lý, mà còn nâng cao uy tín, tạo niềm tin với khách hàng và đối tác, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ tài sản thông tin.

>>> 12 yêu cầu bảo mật trong PCI DSS chi tiết
Những điểm giống nhau của PCI DSS và ISO/IEC 27001
Hai bộ tiêu chuẩn PCI DSS và ISO/IEC 27001 đều là hai bộ tiêu chuẩn nhằm giúp đảm bảo an toàn thông tin cho khách hàng. giữa chúng có những điểm giống nhau cơ bản mà bạn có thể sẽ được liệt kê bên dưới đây:
Bảo vệ thông tin nhạy cảm: Đây chính là điểm tương đồng lớn nhất giữa 2 bộ tiêu chuẩn này. Chúng đều giúp đảm bảo tính bảo mật toàn vẹn của hệ thống dữ liệu với đối tác, khách hàng.
- PCI DSS tập trung vào dữ liệu chủ thẻ thanh toán.
- ISO 27001 bao quát mọi loại thông tin quan trọng của tổ chức.
Tuy nhiên, điểm chung là bảo vệ thông tin khỏi truy cập trái phép, rò rỉ, và gian lận.
Dựa trên nguyên tắc quản lý rủi ro: Cả hai đều yêu cầu tổ chức nhận diện, đánh giá và xử lý rủi ro an toàn thông tin. ISO 27001 có quy trình quản lý rủi ro chính thức trong ISMS, trong khi PCI DSS yêu cầu đánh giá rủi ro định kỳ và kiểm soát kỹ thuật cụ thể để giảm thiểu các rủi ro này.
Yêu cầu về kiểm soát truy cập cũng như phân quyền người dùng: Cả hai bộ tiêu chuẩn này đều nhấn mạnh việc chỉ cho phép người được ủy quyền truy cập dữ liệu cũng như thiết lập các tài khoản định danh một cách riêng biệt và hạn chế quyền truy cập theo vài trò.
Đòi hỏi chính sách và quy trình bảo mật thông tin toàn diện: Hiện nay cả hai bộ tiêu chuẩn có đưa ra những yêu cầu mà doanh nghiệp cần phải xây dựng, duy trì cũng như phổ biến tốt các chính sách bảo mật thông tin và một cách rõ ràng cho toàn tổ chức.

Đề cao yếu tố con người và đào tạo nhận thức bảo mật Cả hai đều nhấn mạnh vai trò của đào tạo nhân viên về an toàn thông tin.
- PCI DSS: đào tạo nhân viên xử lý thẻ về bảo mật dữ liệu chủ thẻ.
- ISO 27001: đào tạo toàn diện về nhận thức bảo mật cho toàn bộ tổ chức.
Liên tục cải tiến hệ thống bảo mật (Continuous Improvement): Hai tiêu chuẩn đều không xem tuân thủ là điểm kết thúc, mà là quá trình liên tục cải tiến.
- ISO 27001 sử dụng mô hình PDCA để cải tiến hệ thống quản lý ISMS.
- PCI DSS yêu cầu đánh giá và rà soát hàng năm, cập nhật biện pháp kiểm soát theo công nghệ mới.
Yêu cầu minh chứng và tài liệu hóa đầy đủ: Cả hai bộ tiêu chuẩn đều yêu cầu doanh nghiệp lưu giữ hồ sơ, báo cáo, biên bản kiểm tra, chính sách và quy trình làm bằng chứng cho việc tuân thủ. Việc tài liệu hóa này giúp tăng tính minh bạch, dễ dàng cho việc kiểm toán và chứng nhận.
Những điểm khác nhau của PCI DSS và ISO/IEC 27001
Tuy là hai bộ tiêu chuẩn PCI DSS và ISO/IEC 27001 đều hướng đến bảo mật an toàn thông tin nhưng hai bộ tiêu chuẩn này có những điểm khác nhau điển hình như sau:
Tổng quan sự khác nhau giữa PCI DSS và ISO/IEC 27001
|
Tiêu chí |
PCI DSS |
ISO/IEC 27001 |
|
Mục tiêu chính |
Bảo vệ dữ liệu chủ thẻ thanh toán trong suốt quá trình xử lý, truyền tải và lưu trữ. | Thiết lập, triển khai và duy trì hệ thống quản lý an toàn thông tin tổng thể (ISMS) cho mọi loại dữ liệu. |
|
Phạm vi áp dụng |
Bắt buộc đối với các tổ chức xử lý, lưu trữ hoặc truyền dữ liệu thẻ thanh toán (Visa, Mastercard, Amex, v.v.). | Áp dụng cho mọi tổ chức (doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, giáo dục, y tế, v.v.) có nhu cầu quản lý bảo mật thông tin. |
|
Tính bắt buộc |
Bắt buộc đối với doanh nghiệp xử lý thẻ thanh toán (theo yêu cầu của các thương hiệu thẻ). | Tự nguyện – tổ chức tự chọn để nâng cao uy tín và tuân thủ pháp lý. |
|
Cơ quan ban hành |
PCI Security Standards Council (PCI SSC). | Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) và Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC). |
|
Phạm vi dữ liệu |
Dữ liệu chủ thẻ (PAN, CVV, dữ liệu track, v.v.). | Mọi loại thông tin: dữ liệu khách hàng, nhân viên, sản phẩm, bí mật thương mại, dữ liệu cá nhân, v.v. |
Khác nhau về cấu trúc và nội dung tiêu chuẩn
-
Số lượng yêu cầu chính
Bộ tiêu chuẩn PCI DSS có bao gồm 12 yêu cầu bảo mật, chia làm 6 nhóm mục tiêu. Trong khi đó bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 có bao gồm 10 điều khoản (Clause) và 114 biện pháp kiểm soát (Annex A – theo ISO 27002:2022).
-
Phạm vi kỹ thuật
Bộ tiêu chuẩn PCI DSS có yêu cầu về kỹ thuật khá chi tiết bao gồm những quy định cụ thể về firewall, mã hóa, truy cập, log, antivirus, v.v. Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 có mang tính quản lý và định hướng – tập trung vào thiết lập hệ thống quản lý bảo mật thông tin (ISMS).
-
Trọng tâm
Bộ tiêu chuẩn PCI DSS có trọng tâm giúp bảo vệ dữ liệu thẻ trong môi trường xử lý thanh toán.
Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27001 có trọng tâm trong việc quản lý rủi ro thông tin toàn diện trong tổ chức.
-
Phương pháp đánh giá
Bộ tiêu chuẩn PCI DSS có đưa ra những đánh giá về khả năng tuân thủ hàng năm Self-Assessment Questionnaire (SAQ) hoặc đánh giá tại chỗ bởi QSA. Trong khi đó thì bộ tiêu chuẩn chứng nhận ISO/IEC 27001 có đưa ra những đánh giá chứng nhận 3 năm/ lần bởi tổ chức chứng nhận độc lập.
Mối liên hệ giữa PCI DSS và ISO/IEC 27001
Giữa PCI DSS và ISO/IEC 27001 tồn tại một mối liên hệ chặt chẽ và mang tính bổ trợ lẫn nhau trong quản trị an toàn thông tin. Nếu như ISO 27001 đóng vai trò là khung quản lý tổng thể (ISMS) giúp tổ chức xây dựng chiến lược, chính sách và quy trình bảo mật toàn diện, thì PCI DSS lại cung cấp những yêu cầu kỹ thuật cụ thể và chuyên sâu nhằm bảo vệ dữ liệu thẻ thanh toán. Nói cách khác, PCI DSS có thể được tích hợp như một phần mở rộng trong hệ thống ISMS của ISO 27001, giúp tổ chức vừa quản lý bảo mật ở cấp chiến lược, vừa kiểm soát hiệu quả ở cấp kỹ thuật.
Cả hai tiêu chuẩn đều chia sẻ nhiều điểm tương đồng, như việc yêu cầu doanh nghiệp phải có chính sách bảo mật thông tin rõ ràng, kiểm soát truy cập chặt chẽ, giám sát hệ thống thường xuyên, đào tạo nâng cao nhận thức cho nhân viên, và thực hiện quản lý rủi ro liên tục. Bên cạnh đó, cả hai đều nhấn mạnh nguyên tắc cải tiến không ngừng (Continuous Improvement) – đảm bảo rằng hệ thống bảo mật luôn được cập nhật và nâng cao theo sự thay đổi của công nghệ và mối đe dọa mới.
>>> Tuân thủ PCI DSS là gì? Những hướng dẫn tuân thủ PCI DSS
Thông tin liên hệ:
Hãy để SQC Certification Việt Nam giúp doanh nghiệp bạn chạm tới những tiêu chuẩn quốc tế một cách chuyên nghiệp và bền vững.
- Hotline: 0936396611
- Website: https://sqccert.com.vn/
- ĐĂNG KÝ NGAY: https://forms.gle/ydn9rzk5H7jrrf9g9

SQC Certification được Công nhận UAF cho ISO/IEC 42001 và ISO 37001
Danh mục tài liệu ISO 9001:2015 [Đầy đủ nhất]
Hướng dẫn tích hợp ISO 9001 và ISO 14001 bài bản nhất
Các câu hỏi thường gặp về tiêu chuẩn ISO 9001
Bộ KH&CN xây dựng 17 tiêu chuẩn quốc gia về trí tuệ nhân tạo
Áp dụng PCI DSS: Bài học từ các doanh nghiệp lớn thành công