Những doanh nghiệp ngày nay đã quan tâm nhiều đến việc bảo vệ môi trường song song với hoạt động kinh doanh. Xu hướng áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 lan rộng ra trở thành lợi thế cạnh tranh khi doanh nghiệp hoạt động trên thị trường. Tuy nhiên có nhiều tổ chức, doanh nghiệp vẫn còn chưa thực sự hiểu hết về bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 này. Bài viết này, SQC Certification xin chia sẻ cho bạn về các câu hỏi thường gặp về ISO 14001:2015 cho bạn đọc hiểu.
ISO 14001 là gì?
Bộ tiêu chuẩn ISO 14001 là tiêu chuẩn quốc tế được tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO ban hành dành riêng cho việc quản lý an toàn môi trường. Chúng có đưa ra nhiều yêu cầu và hướng dẫn cần thiết nhằm hỗ trợ tổ chức xây dựng và vận hành hệ thống quản lý môi trường một cách hiệu quả. Việc áp dụng ISO 14001, doanh nghiệp sẽ có được một khuôn khổ rõ ràng để nhận diện, kiểm soát và giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường, từ đó hướng đến sự phát triển bền vững và có trách nhiệm hơn.

ISO 14001 là công cụ hữu ích cho mọi tổ chức, bất kể quy mô hay lĩnh vực hoạt động, miễn là tổ chức muốn chủ động quản lý tác động môi trường của mình thì đều có thể áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001. Từ các doanh nghiệp sản xuất lớn đến những văn phòng nhỏ, ISO 14001 cung cấp một khuôn khổ chung để thiết lập và vận hành hệ thống quản lý môi trường hiệu quả cho các doanh nghiệp từ lớn đến vừa và nhỏ. Từ việc xác định các tác động môi trường tiềm ẩn đến việc thiết lập các mục tiêu và chỉ tiêu môi trường cụ thể, tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu suất môi trường, đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của xã hội và khách hàng.
Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 gồm bao nhiêu điều khoản?
ISO 14001:2015 được thiết kế theo cấu trúc cấp cao (HLS – High-Level Structure), đây là khung cấu trúc chung áp dụng cho nhiều tiêu chuẩn quản lý hiện đại. Nhờ đó, việc kết hợp ISO 14001 với các hệ thống khác như ISO 9001 trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn.
Tiêu chuẩn này bao gồm tổng cộng 10 điều khoản chính, mỗi điều khoản đóng vai trò cụ thể trong việc xây dựng và duy trì hệ thống quản lý môi trường (EMS) trong doanh nghiệp:
- Phạm vi áp dụng: Xác định giới hạn và phạm vi hệ thống quản lý môi trường của tổ chức.
- Tài liệu viện dẫn: Nêu rõ các tài liệu tham khảo quan trọng được sử dụng để xây dựng tiêu chuẩn.
- Thuật ngữ và định nghĩa: Giải thích các thuật ngữ chuyên môn nhằm đảm bảo hiểu đúng khi áp dụng tiêu chuẩn.
- Bối cảnh của tổ chức: Yêu cầu doanh nghiệp phân tích các yếu tố bên trong và bên ngoài có ảnh hưởng đến hệ thống môi trường, kể cả yêu cầu từ các bên liên quan.
- Vai trò lãnh đạo: Đề cao vai trò của lãnh đạo trong việc thiết lập chính sách môi trường, định hướng chiến lược và phân bổ nguồn lực phù hợp.
- Hoạch định: Xác định rủi ro, cơ hội liên quan đến môi trường và thiết lập các mục tiêu cùng kế hoạch hành động cụ thể.
- Hỗ trợ: Bao gồm các yêu cầu về nhân sự, đào tạo, truyền thông, và quản lý thông tin – những yếu tố hỗ trợ để hệ thống hoạt động trơn tru.
- Thực hiện: Tập trung vào quá trình triển khai các hoạt động môi trường theo đúng kế hoạch đã định.
- Đánh giá hiệu suất: Theo dõi, đo lường và phân tích hiệu quả của hệ thống quản lý môi trường để đảm bảo mục tiêu được thực hiện.
- Cải tiến: Nhấn mạnh việc liên tục cải tiến hệ thống, kịp thời khắc phục sự không phù hợp và nâng cao hiệu quả tổng thể.

Điểm mới trong phiên bản ISO 14001:2015 – Điều gì đã thay đổi?
Phiên bản ISO 14001:2015 đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong cách tiếp cận quản lý môi trường, với nhiều cập nhật nhằm nâng cao tính thực tiễn và khả năng thích ứng của hệ thống trong doanh nghiệp hiện đại.
Dưới đây là những cải tiến nổi bật của phiên bản 2015 so với các phiên bản trước:
-
Áp dụng cấu trúc cấp cao (HLS – High-Level Structure)
Bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 sử dụng cấu trúc Cấp cao HLS giống như các tiêu chuẩn ISO khác như ISO 9001:2015 hay ISO 45001:2018. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc tích hợp nhiều hệ thống quản lý trong cùng một tổ chức.
Bên cạnh đó, tiêu chuẩn cũng đưa ra yêu cầu rõ ràng về việc xác định và xử lý rủi ro và cơ hội, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong quản lý các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả môi trường.
-
Tăng cường tính phù hợp với thực tiễn doanh nghiệp
Bối cảnh tổ chức: Các doanh nghiệp cần phân tích cả yếu tố nội bộ và bên ngoài có thể tác động đến hệ thống quản lý môi trường, từ đó xây dựng định hướng phù hợp.
Vai trò lãnh đạo: Trách nhiệm của lãnh đạo cấp cao được nhấn mạnh rõ ràng hơn, yêu cầu sự cam kết sâu sát, hỗ trợ nguồn lực và dẫn dắt cải tiến hệ thống.
Chu trình PDCA được làm rõ và nâng cấp, đảm bảo tính linh hoạt và liên tục trong vận hành hệ thống.
- Tích hợp vào chiến lược kinh doanh: Quản lý môi trường không còn là hệ thống độc lập mà cần gắn chặt với định hướng phát triển tổng thể của tổ chức.
- Cải tiến liên tục: Doanh nghiệp được khuyến khích duy trì nỗ lực nâng cao hiệu suất môi trường thông qua các hành động cải tiến không ngừng.
Mất bao lâu để doanh nghiệp đạt chứng nhận ISO 14001?
Việc đạt được chứng nhận ISO 14001 không diễn ra trong một sớm một chiều. Thông thường, quá trình này kéo dài từ 3 đến 6 tháng. Tuy nhiên, thời gian cụ thể còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, có thể nhanh hơn hoặc lâu hơn tùy từng trường hợp.
Những yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ chứng nhận:
- Quy mô doanh nghiệp: Tổ chức, doanh nghiệp càng lớn, quy trình càng phức tạp thì thời gian triển khai càng kéo dài và ngược lại.
- Tính chất hoạt động: Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có tác động lớn đến môi trường hoặc có quy trình sản xuất đa dạng, phức tạp sẽ cần nhiều thời gian hơn để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn.
- Nền tảng sẵn có: Nếu tổ chức đã có kinh nghiệm với các hệ thống quản lý khác như ISO 9001 hoặc có sẵn các quy trình kiểm soát môi trường, việc triển khai ISO 14001 sẽ thuận lợi hơn.
- Sự đồng hành từ lãnh đạo: Sự cam kết mạnh mẽ từ ban giám đốc đóng vai trò then chốt, giúp quá trình thực hiện diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.
- Đơn vị tư vấn: Lựa chọn một nhà tư vấn uy tín, có kinh nghiệm sẽ giúp tổ chức tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh được những sai sót trong quá trình triển khai.
Thời hạn hiệu lực của chứng nhận ISO 14001 là bao lâu?
Chứng nhận ISO 14001 có hiệu lực trong 3 năm. Tuy nhiên, để duy trì chứng nhận này, tổ chức cần tuân thủ các yêu cầu giám sát và cải tiến liên tục:
- Đánh giá giám sát định kỳ: Thông thường, mỗi năm tổ chức sẽ được đơn vị chứng nhận tiến hành đánh giá một lần để đảm bảo hệ thống vẫn đang được duy trì và vận hành đúng với tiêu chuẩn.
- Liên tục cải tiến: Tổ chức cần thường xuyên rà soát, cập nhật và nâng cao hiệu quả hệ thống quản lý môi trường để phù hợp với các yêu cầu mới và điều kiện thực tế.
Có thể tích hợp ISO 14001 với các tiêu chuẩn khác không?
Câu trả lời là hoàn toàn có thể – và thực tế, việc tích hợp ISO 14001 với các hệ thống quản lý như ISO 9001 (quản lý chất lượng) hoặc ISO 45001 (an toàn và sức khỏe nghề nghiệp) mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Tiết kiệm chi phí: Tổ chức của bạn có thể giảm thiểu được tối đa rủi ro, quy trình lặp lại cũng như sử dụng một cách hiệu quả nhất các nguồn lực hiện có.
- Nâng cao hiệu suất: Một khi các hệ thống được vận hành một cách đồng bộ thì việc phối hợp giữa các phòng ban cũng sẽ trở nên trơn tru hơn. Từ đó giúp cho các tổ chức phải đưa r các quyết định một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Gia tăng sự tin tưởng của khách hàng: Đáp ứng đồng thời các yêu cầu về chất lượng, an toàn và môi trường giúp doanh nghiệp ghi điểm trong mắt đối tác và khách hàng.
- Khẳng định hình ảnh doanh nghiệp: Việc tổ chức, doanh nghiệp của bạn sở hữu nhiều chứng nhận quốc tế là minh chứng cho sự chuyên nghiệp và cam kết phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Bao giờ sẽ có phiên bản mới của ISO 14001?
Tính đến thời điểm hiện tại, phiên bản ISO 14001:2015 vẫn là phiên bản mới nhất và đang được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Với việc cập nhật cũng như phát hành phiên bản mới thường phải trải qua một quá trình đánh giá lâu dài bằng sự tham vấn và đồng thuận giữa các quốc gia thành viên và việc này có thể mất đến nhiều năm. Chính vì thế mà hiện chưa có thông báo chính thức nào về thời điểm phát hành phiên bản tiếp theo của bộ tiêu chuẩn ISO 14001.
Đối tượng nào có thể áp dụng ISO 14001?
ISO 14001 có thể áp dụng cho mọi loại hình tổ chức – bất kể quy mô, lĩnh vực hoạt động hay vị trí địa lý, từ doanh nghiệp sản xuất, dịch vụ đến tổ chức công.
Có thể tích hợp ISO 14001 với các tiêu chuẩn khác không?
Có. ISO 14001 được thiết kế để tích hợp dễ dàng với các tiêu chuẩn như:
- ISO 9001 (quản lý chất lượng)
- ISO 45001 (an toàn & sức khỏe nghề nghiệp)
- ISO 50001 (quản lý năng lượng)
Tổ chức có cần thuê đơn vị tư vấn để áp dụng ISO 14001 không?
Không bắt buộc, nhưng một đơn vị tư vấn có kinh nghiệm sẽ giúp doanh nghiệp triển khai hệ thống hiệu quả, tiết kiệm thời gian và đảm bảo đúng yêu cầu tiêu chuẩn.
>>>> Chứng chỉ ISO 14001 có thời hạn bao lâu?
Kết luận:
Bài viết trên đây của SQC Certification đã tổng hợp các câu hỏi về ISO 14001 thường gặp. Hy vọng những thông tin này đã giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn ISO 14001. Liên hệ với SQC Certification để được hỗ trợ ngay hôm nay.
- Hotline: 0936396611
- Website: https://sqccert.com.vn/
- ĐĂNG KÝ NGAY: https://forms.gle/ydn9rzk5H7jrrf9g9