So sánh tiêu chuẩn SOC 2 so với ISO 27001: điểm tương đồng và khác biệt

Trong các bộ tiêu chuẩn về bảo mật thông tin thì SOC 2 và ISO 27001 đều cung cấp cho các tổ chức các khuôn khổ chiến lược để đo lường các biện pháp kiểm soát và hệ thống bảo mật của họ. Tuy nhiên giữa hai bộ tiêu chuẩn này có những điểm tương đồng và sự khác biệt với nhau rõ nét. Trong bài viết này, SQC Certification sẽ cung cấp so sánh ISO 27001 và SOC 2, những điểm khác nhau và nên áp dụng tiêu chuẩn nào cho phù hợp nhất với tổ chức của bạn.

---

TỔNG QUAN VỀ TIÊU CHUẨN ISO 27001 VÀ SOC 2

Trước khi đi đến xem xét sự giống và khác nhau giữa hai bộ tiêu chuẩn này thì chúng ta cùng đi tìm hiểu từng loại tiêu chuẩn khác nhau về bản chất cũng như yêu cầu chúng.

ISO 27001 LÀ GÌ? 

Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 27001, thường được gọi ngắn gọn là ISO 27001, là tiêu chuẩn quốc tế quy định các yêu cầu đối với Hệ thống quản lý an toàn thông tin (ISMS). Đây là bộ tiêu chuẩn được xây dựng nhằm giúp các tổ chức thiết lập, vận hành, duy trì và liên tục cải tiến hệ thống bảo mật thông tin của mình.

Tiêu chuẩn này đưa ra các thực hành tối ưu để bảo vệ những tài sản thông tin quan trọng, bao gồm:

• Dữ liệu tài chính
• Hồ sơ nhân sự
• Tài sản trí tuệ
• Dữ liệu do đối tác, khách hàng bên ngoài cung cấp

ISO 27001 tập trung vào việc bảo vệ thông tin dựa trên ba nguyên tắc cốt lõi:

1. Tính sẵn sàng (Availability): Đảm bảo thông tin luôn sẵn sàng cho những người có thẩm quyền truy cập khi cần thiết.
2. Tính bảo mật (Confidentiality): Ngăn chặn truy cập trái phép – chỉ người có quyền mới được xem thông tin.
3. Tính toàn vẹn (Integrity): Bảo vệ dữ liệu khỏi việc bị thay đổi, chỉnh sửa trái phép – thông tin phải chính xác và đáng tin cậy.

Tiêu chuẩn ISO 27001 là kết quả hợp tác giữa hai tổ chức uy tín toàn cầu: Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) và Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC) – những đơn vị hàng đầu trong việc xây dựng tiêu chuẩn cho công nghệ và hệ thống quản lý hiện đại.

Kết nối với chuyên gia

---

TIÊU CHUẨN SOC 2 LÀ GÌ?

SOC 2 (viết tắt của Service Organization Control 2) là một tiêu chuẩn kiểm toán do AICPA (Hiệp hội Kế toán Công chứng Hoa Kỳ) phát triển, nhằm đánh giá mức độ kiểm soát nội bộ của các tổ chức cung cấp dịch vụ, đặc biệt là các dịch vụ liên quan đến công nghệ thông tin và điện toán đám mây. Bộ tiêu chuẩn SOC2 có bao gồm 5 nguyên tắc để đánh giá độ tin cậy về dịch vụ quản lý dữ liệu khách hàng. Mục tiêu của SOC2 là đảm bảo rằng các nhà cung cấp dịch vụ quản lý dữ liệu sẽ bảo mật cả thông tin của công ty lẫn khách hàng của công ty đó.

Tiêu chuẩn SOC 2 có đưa ra một khuôn khổ bảo mật và hoạt động kiểm tra xem công ty và tổ chức của bạn có tuân thủ các yêu cầu của SOC 2 hay không. SOC 2 xác định các yêu cầu để quản lý và lưu trữ dữ liệu khách hàng dựa trên năm Tiêu chí dịch vụ tin cậy (TSC):

• Bảo vệ
• Khả dụng
• Xử lý toàn vẹn
• Bảo mật
• Sự riêng tư

Trong quá trình kiểm toán SOC 2 , một kiểm toán viên độc lập sẽ đánh giá tình hình bảo mật của công ty liên quan đến một hoặc tất cả các Tiêu chí dịch vụ tin cậy này. Mỗi TSC có các yêu cầu cụ thể và công ty sẽ áp dụng các biện pháp kiểm soát nội bộ để đáp ứng các yêu cầu đó.

TSC bảo mật luôn được bao gồm trong quá trình kiểm toán SOC 2, trong khi bốn TSC còn lại là tùy chọn. Bảo mật cũng được gọi là Tiêu chí chung vì nhiều tiêu chí bảo mật được chia sẻ giữa tất cả các Tiêu chí dịch vụ tin cậy.

---

ĐIỂM TƯƠNG ĐỒNG GIỮA TIÊU CHUẨN SOC 2 VÀ ISO 27001 

SOC 2 và ISO/IEC 27001 là hai tiêu chuẩn bảo mật hàng đầu thế giới, được xây dựng nhằm khẳng định rằng một tổ chức có thể được tin cậy trong việc bảo vệ dữ liệu của khách hàng. Cả hai đều là nền tảng được công nhận rộng rãi trong lĩnh vực quản lý an toàn thông tin và tuân thủ quy định.

Cả hai tiêu chuẩn này đều xoay quanh những nguyên tắc bảo mật cốt lõi như:

• Bảo mật thông tin (Security)
• Tính toàn vẹn dữ liệu (Integrity)
• Tính sẵn sàng (Availability)
• Kiểm soát quyền truy cập và bảo vệ dữ liệu (Confidentiality)

Theo Viện Kế toán Công chứng Hoa Kỳ (AICPA), thì hai bộ tiêu chuẩn SOC 2 và ISO 27001 có tới 80% nội dung tương đồng giữa hai tiêu chuẩn, và chỉ khoảng 4% điểm khác biệt trong các biện pháp kiểm soát.

Một điểm chung quan trọng khác là cả hai đều yêu cầu kiểm toán độc lập bởi bên thứ ba có thẩm quyền, nhằm xác minh rằng hệ thống và quy trình của tổ chức đang thực sự tuân thủ theo các yêu cầu đã đề ra. Đây là những quy trình phức tạp, đòi hỏi nguồn lực lớn về thời gian, nhân sự và tài chính.

Chính vì vậy, nếu doanh nghiệp của bạn đang cân nhắc lựa chọn giữa SOC 2 và ISO 27001 nhưng lại bị giới hạn về nguồn lực, thì việc hiểu rõ điểm khác biệt giữa hai tiêu chuẩn sẽ là bước đầu tiên quan trọng để chọn hướng đi phù hợp nhất.

Kết nối với chuyên gia

---

ĐIỂM KHÁC BIỆT GIỮA ISO 27001 VÀ TIÊU CHUẨN SOC 2 

Tuy hai tiêu chuẩn SOC 2 và ISO/IEC 27001 đều là hai tiêu chuẩn bảo mật hàng đầu thế giới, được xây dựng nhằm khẳng định rằng một tổ chức có thể được tin cậy trong việc bảo vệ dữ liệu của khách hàng. Cả hai có những điểm khác biệt nhất định giữa nội dung và phạm vi áp dụng.

Tiêu chí	Tiêu chuẩn SOC 2	Tiêu chuân ISO/IEC 27001
Nguồn gốc	Hoa Kỳ – do AICPA (Hiệp hội Kế toán Công chứng Hoa Kỳ) phát triển	Quốc tế – do ISO và IEC cùng phát triển
Phạm vi áp dụng	Chủ yếu tại Mỹ và các công ty cung cấp dịch vụ công nghệ, SaaS	Áp dụng toàn cầu cho mọi loại hình tổ chức và ngành nghề
Mục tiêu chính	Đảm bảo dịch vụ bên thứ ba xử lý dữ liệu người dùng một cách bảo mật, đáng tin cậy	Thiết lập và duy trì Hệ thống quản lý an ninh thông tin (ISMS) toàn diện
Cấu trúc tiêu chuẩn	Dựa trên 5 nguyên tắc: Bảo mật, Tính sẵn sàng, Toàn vẹn xử lý, Bảo mật thông tin, Quyền riêng tư	Dựa trên mô hình PDCA (Plan-Do-Check-Act) và 93 biện pháp kiểm soát trong ISO/IEC 27001:2022
Chứng nhận	Báo cáo được phát hành bởi công ty kiểm toán độc lập (SOC 2 Type I/II)	Chứng nhận được cấp bởi tổ chức chứng nhận được công nhận quốc tế (CB)
Tính pháp lý	Không phải là tiêu chuẩn quốc tế, phổ biến trong nội bộ nước Mỹ và các công ty SaaS toàn cầu	Được công nhận trên toàn cầu, thường là yêu cầu trong các dự án lớn và quốc tế
Hiệu lực	Báo cáo có thời hạn từ 6-12 tháng, tùy loại Type I hoặc II	Chứng nhận ISO có hiệu lực 3 năm, đánh giá giám sát định kỳ hàng năm
Mức độ chi tiết & khung kiểm soát	Không có danh sách kiểm soát cố định – tùy thuộc vào báo cáo và dịch vụ cụ thể	Có bộ điều khiển (Annex A) rõ ràng và áp dụng toàn tổ chức
Tính linh hoạt	Tùy chỉnh theo dịch vụ và yêu cầu khách hàng	Mang tính hệ thống và khung quản lý toàn diện hơn
Chi phí và độ phức tạp	Có thể cao (nếu thuê Big4) – Phụ thuộc vào thời gian và phạm vi báo cáo	Chi phí hợp lý hơn – tùy theo quy mô tổ chức và tổ chức chứng nhận chọn lựa

---

DOANH NGHIỆP BẠN NÊN CHỌN ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN NÀO?

Việc tổ chức, doanh nghiệp của bạn có chọn lựa bộ tiêu chuẩn nào cho phù hợp là câu hỏi mà SQC Certification nhận được khá nhiều. Sẽ không có câu trả lời chung cho tất cả mà sẽ phụ thuộc vào quy mô của từng doanh nghiệp, đối tượng khách hàng khác nhau và mục tiêu chiến lược của từng doanh nghiệp cụ thể.

ISO/IEC 27001 – Khi nào là lựa chọn tối ưu?

Nếu tổ chức, doanh nghiệp của bạn đang hướng đến việc xây dựng một hệ thống quản lý an toàn thông tin (ISMS) bài bản ngay từ đầu, hoặc nếu bạn đang phục vụ khách hàng ở nhiều quốc gia, thì ISO 27001 là một lựa chọn toàn diện.

Có thể nói bộ tiêu chuẩn ISO 27001 được công nhận rộng rãi trên toàn cầu, giúp bạn tạo dựng uy tín và mở rộng cơ hội hợp tác xuyên quốc gia.

Tiêu chuẩn này đặc biệt phù hợp nếu bạn muốn:

• Tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt về bảo mật thông tin
• Xây dựng nền tảng ISMS mạnh mẽ, có hệ thống
• Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp trong mắt nhà đầu tư, đối tác và khách hàng quốc tế

Tuy nhiên, hãy chuẩn bị sẵn tinh thần đầu tư về thời gian, nguồn lực và chi phí, vì đây là một tiêu chuẩn có yêu cầu cao và kiểm tra nghiêm ngặt.

SOC 2 – Khi nào là sự lựa chọn hợp lý?

Với bộ tiêu chuẩn SOC 2 sẽ phù hợp hơn với những doanh nghiệp đã có hệ thống ISMS cơ bản, và muốn đánh giá các chính sách, quy trình hiện tại một cách linh hoạt và có trọng tâm.

SOC 2 là lựa chọn lý tưởng nếu:

• Bạn đang hoạt động chủ yếu tại Bắc Mỹ
• Bạn cần một cuộc kiểm toán linh hoạt hơn, chi phí thấp hơn
• Bạn muốn đánh giá cụ thể theo từng nhóm dịch vụ hoặc loại dữ liệu
• Bạn tìm kiếm cách xác thực nhanh tính hiệu quả của các biện pháp bảo mật hiện hành

Khi nào nên triển khai cả hai tiêu chuẩn?

Nhiều tổ chức lớn muốn mở rộng kinh doanh và đảm bảo an toàn thông tin một cách toàn diện thì việc kết hợp ISO 27001 và SOC 2 sẽ mang lại lợi ích tối ưu:

• ISO 27001 giúp xây dựng nền móng cho một hệ thống bảo mật toàn diện và chuẩn hóa toàn cầu.
• Sau đó, bạn có thể sử dụng SOC 2 như một công cụ kiểm tra định kỳ để rà soát, đánh giá hiệu quả và cập nhật chính sách kịp thời.

Việc kết hợp cả hai không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của doanh nghiệp với bảo mật dữ liệu, đặc biệt khi bạn phục vụ khách hàng đa quốc gia và trong các ngành đòi hỏi tiêu chuẩn cao như tài chính, công nghệ, chăm sóc sức khỏe.

---

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ ISO 27001 VÀ SOC 2 

1. ISO 27001 và SOC 2 có thể áp dụng song song không?

Cau trả lời là hoàn toàn có thể. Hai tiêu chuẩn này bổ trợ cho nhau rất tốt. Trong khi ISO 27001 giúp doanh nghiệp xây dựng một hệ thống Quản lý an toàn thông tin (ISMS) một cách chặt chẽ, có cấu trúc bài bản thì SOC 2 mang đến sự linh hoạt trong đánh giá, phù hợp để kiểm tra định kỳ các điểm cụ thể trong hệ thống bảo mật hiện hành.

Khi doanh nghiệp áp dụng song song cả hai giúp doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện, vừa theo khuôn mẫu quốc tế, vừa tùy biến theo đặc thù hoạt động.

2. ISO 27001 và SOC 2 có thể thay thế cho nhau không?

Câu trả lời là không. Dù có nhiều điểm tương đồng, nhưng mỗi tiêu chuẩn phục vụ mục đích khác nhau:

• ISO 27001: Là một tiêu chuẩn toàn cầu, đặt ra yêu cầu khắt khe để xây dựng và vận hành một ISMS hoàn chỉnh.
• SOC 2: Là một dạng báo cáo kiểm toán linh hoạt, thường được tuỳ chỉnh theo nhu cầu doanh nghiệp và phổ biến ở thị trường Bắc Mỹ.

3. Có khi nào ISO 27001 là chưa đủ?

Câu trả lời là có thể. Trong nhiều trường hợp thì có nhiều đối tác như khối Bắc Mỹ có yêu cầu báo cáo SOC 2 như một tiêu chí bắt buộc để có thể hợp tác. Nếu như bạn chỉ có ISO 27001, bạn có thể gặp khó khăn trong việc mở rộng thị trường hoặc cạnh tranh với các đối thủ đã có cả hai tiêu chuẩn.

4. SOC 2 có thể thay thế ISO 27001 không?

Không được. Dù có khoảng 80% nội dung tương đồng, SOC 2 không thể thay thế hoàn toàn ISO 27001. Hai tiêu chuẩn này khác nhau về phạm vi, mục tiêu và phương pháp đánh giá, do đó, việc lựa chọn tiêu chuẩn nào cần dựa vào mục tiêu cụ thể của doanh nghiệp.

5. ISO 27001 có phải là bắt buộc theo luật không?

Không bắt buộc. Tuy nhiên, việc áp dụng ISO 27001 giúp tổ chức nâng cao khả năng bảo vệ thông tin, đáp ứng nhiều yêu cầu tuân thủ pháp lý khác, và thể hiện cam kết rõ ràng với bảo mật thông tin.

6. ISO 27001 có liên quan đến an ninh mạng không?

Có. Mặc dù ISO 27001 không chỉ tập trung riêng vào an ninh mạng, nhưng nó bao gồm các kiểm soát cốt lõi về bảo mật hệ thống và dữ liệu, đảm bảo rằng tổ chức của bạn có nền tảng vững chắc để tuân thủ các quy định và yêu cầu về an ninh mạng.

7. Có thể đạt được chứng nhận ISO 27001 và SOC 2 cùng lúc không?

Câu trả lời là hoàn tòa có thể. Với những tổ chức có mong muốn xây dựng một hệ thống bảo mật thông tin chuyên nghiệp để mở rộng mô hình kinh doanh thì đều có thể áp dụng song song hai hệ thống này.

• ISO 27001 xây dựng nền tảng bảo mật mạnh mẽ.
• SOC 2 cung cấp bằng chứng độc lập cho các bên liên quan, đặc biệt tại thị trường Mỹ.

Kết hợp cả hai giúp bạn tăng cường hiệu quả quản lý, giảm rủi ro và tăng độ tin cậy với khách hàng và đối tác.

---

LỜI KHUYÊN CỦA SQC CERTIFICATION CHO DOANH NGHIỆP