Sự không phù hợp theo ISO 22000 & Cách khắc phục

Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 dành cho hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, hỗ trợ doanh nghiệp kiểm soát và giảm thiểu rủi ro trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm. Trên thực tế triển khai có không ít các tổ chức, doanh nghiệp phát sinh những điểm không phù hợp từ đó ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm và hiệu quả vận hành hệ thống. Bài viết này, SQC Certification xin chia sẻ cho bạn và doanh nghiệp những dạng không phù hợp thường gặp trong bộ tiêu chuẩn ISO 22000 và những giải pháp khắc phục sự không phù hợp đó nhằm đảm bảo hệ thống hoạt động một cách hiệu quả nhất. 


sự không phù hợp trong ISO 22000
sự không phù hợp trong ISO 22000

Sự không phù hợp theo ISO 22000 là gì?

Trong tiêu chuẩn ISO 22000:2018, “sự không phù hợp(nonconformity) được hiểu là những trường hợp mà hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) hoặc các hoạt động của doanh nghiệp không đáp ứng yêu cầu đã được đặt ra, bao gồm yêu cầu của tiêu chuẩn, quy định pháp luật, chính sách nội bộ hoặc thỏa thuận với khách hàng.

Nói cách khác, sự không phù hợp chính là sự sai lệch hoặc thiếu tuân thủ đối với các tiêu chí đã xác định trong hệ thống quản lý. Những điểm không phù hợp này có thể xảy ra ở nhiều khía cạnh, như tài liệu chưa đầy đủ, quy trình phân tích mối nguy chưa hiệu quả, hoặc việc giám sát CCP/OPRP không đúng quy định. Nếu các mối nguy không được kiểm soát chặt chẽ, sản phẩm có thể chứa tác nhân gây hại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín của doanh nghiệp.

Sau quá trình đánh giá nội bộ tại tổ chức thì các điểm không phù hợp này sẽ được phát hiện ra và được phản hồi lại từ phía khách hàng. Bộ tiêu chuẩn ISO 22000 yêu cầu tổ chức phải có biện pháp xử lý kịp thời, bao gồm xác định nguyên nhân gốc rễ và thực hiện hành động khắc phục để ngăn ngừa tái diễn. Việc kiểm soát tốt sự không phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sự tuân thủ theo tiêu chuẩn quốc tế mà còn nâng cao hiệu lực hệ thống quản lý, đảm bảo sản phẩm an toàn và chất lượng ổn định hơn.


Nguyên nhân dẫn đến sự không phù hợp trong ISO 22000

Với những sự không phù hợp theo tiêu chuẩn ISO 22000 có đưa ra được những nguyên nhân và những yếu tố về con người, quy trình, thiết bị hay cách thức quản lý chung. Một số nguyên nhân điển hình bao gồm:

1. Phân tích mối nguy chưa đầy đủ

Đây là nguyên nhân đầu tiên thường được nhắc đến những sự không phù hợp. Doanh nghiệp của bạn cũng sẽ dễ bị bỏ sót các yếu tố về rủi ro như vi sinh vật, hóa chất hoặc dị vật, từ đó không xây dựng được biện pháp kiểm soát phù hợp.

2. Thiếu hoặc quản lý kém tài liệu

Có thể thấy những quy trình, hướng dẫn, biểu mẫu và hồ sơ đóng vai trò quan trọng trong FSMS. Nếu quản lý không tốt, thiếu mất hoặc không được cập nhật sẽ khiến nhân viên có thể thực hiện sai quy định, gây ra sự sai lệch.

sự không phù hợp trong ISO 22000

3. Đào tạo và nhận thức chưa hiệu quả

Nhân viên của doanh nghiệp không được đào tạo đúng mức hoặc chưa hiểu rõ vai trò của mình trong việc duy trì an toàn thực phẩm dễ dẫn đến vi phạm quy trình và thao tác sai.

4. Thực hiện không tốt các Chương trình tiên quyết (PRPs)

Hiện nay các hoạt động của doanh nghiệp về cơ bản nếu không được triển khai một cách đúng lúc thì sẽ có thể tạo ra nguy cơ gây ô nhiễm môi trường thực phẩm đồng thời làm suy yếu đi toàn hệ thống.

5. Giám sát và đo lường thiếu nhất quán

Một khi tổ chức, doanh nghiệp của bạn hoạt động giám sát CCP không đúng tần suất hoặc thiếu hồ sơ đầy đủ, các mối nguy khó được phát hiện kịp thời, gây mất kiểm soát và ảnh hưởng đến độ tin cậy của hệ thống.

6. Hành động khắc phục chưa triệt để

Hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp tiến hành xử lý phần ngọn mà không giải quyết được nguyên nhân gốc rễ kèm với sự không phù hợp sẽ tiếp tục tái diễn, Điều này làm giảm hiệu quả của hoạt động quản lý giữa nhiều bên.

7. Lãnh đạo thiếu cam kết

Khi lãnh đạo của bạn không thể hiện sự quan tâm cũng như không cung cấp đủ nguồn lực thì hệ thống quản lý cũng sẽ dễ thiếu đi định hướng và cải tiến.

8. Không tuân thủ quy định pháp luật

Việc bỏ qua các yêu cầu pháp lý, chẳng hạn không kiểm nghiệm vi sinh định kỳ hoặc không lưu trữ hồ sơ, vừa gây ra sự không phù hợp vừa tạo rủi ro pháp lý.

9. Chuỗi cung ứng và nhà cung cấp chưa được kiểm soát

Nếu không đánh giá, giám sát và quản lý nguyên liệu đầu vào cũng như hiệu suất nhà cung cấp, doanh nghiệp có thể tiếp nhận nguyên liệu không đạt chuẩn, ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm.


Cách nhận diện sự không phù hợp theo ISO 22000

Trong hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000, thì việc tổ chức, doanh nghiệp của bạn có phát hiện những sự không phù hợp là điều khá quan trọng giúp tổ chức của bạn duy trì tốt sự tuân thủ cũng như hiệu quả vận hành. Hôm nay, SQC Certification xin tổng hợp một số phương pháp thường được áp dụng:

Đánh giá nội bộ

Thông qua các cuộc đánh giá định kỳ, tổ chức có thể so sánh thực tế triển khai với yêu cầu tài liệu và tiêu chuẩn, từ đó nhận diện các sai lệch như quy trình thực hiện chưa đúng, hồ sơ thiếu hoặc không tuân thủ các bước kiểm soát.

sự không phù hợp trong ISO 22000

Giám sát và đo lường

Doanh nghiệp cần theo dõi liên tục các thông số (nhiệt độ, độ ẩm, vi sinh, hóa chất…) so với giới hạn đã thiết lập. Nếu kết quả đưa ra vượt ngưỡng, đây là dấu hiệu rõ ràng của sự không phù hợp cần xử lý ngay.

Phân tích dữ liệu và hồ sơ

Việc rà soát báo cáo, kết quả kiểm nghiệm hay hồ sơ lưu trữ giúp phát hiện các sai lệch so với tiêu chuẩn. Điều này đòi hỏi hồ sơ phải đầy đủ, chính xác và đội ngũ có năng lực phân tích.

Khiếu nại và phản hồi

Những thông tin phản hồi từ phía khách hàng cùng các bên liên quan có thể chính là nguồn cảnh báo có giá trị. Thông thường những phản ánh có giá trị về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm có thể chỉ ra những yếu điểm trong hệ thống đồng thời tạo cơ sở để cải tiến và phòng ngừa tái diễn.


Cách xử lý và khắc phục sự không phù hợp theo ISO 22000

Để giải quyết triệt để sự không phù hợp, SQC Certification khuyến nghị các bước sau:

Xác định nguyên nhân gốc rễ

Tổ chức, doanh nghiệp bạn cần phân tích và làm rõ nguồn gốc vấn đề từ đó giúp ngăn ngừa tái diễn trong tương lai

Kiểm tra và đánh giá thường xuyên

Tổ chức của bạn cần tiến hành thực hiện công việc kiểm tra một cách định kỳ để xác minh hiệu quả của biện pháp khắc phục, đồng thời thúc đẩy cải tiến liên tục.

sự không phù hợp trong ISO 22000

Đào tạo và nâng cao nhận thức

Tổ chức cần tiến hành đào tạo lại cho nhân viên về quy trình, tiêu chuẩn và trách nhiệm, đảm bảo toàn bộ đội ngũ hiểu rõ tầm quan trọng của an toàn thực phẩm và giảm thiểu sai sót.

Hoàn thiện hệ thống tài liệu

Doanh nghiệp, tổ chức của bạn cần xây dựng và cập nhật quy trình, hướng dẫn, hồ sơ giám sát rõ ràng, đầy đủ để nhân viên có cơ sở thực hiện đúng và tránh sai lệch.

Thực hiện cải tiến liên tục

Không chỉ dừng lại ở xử lý sự cố, mà còn nâng cấp quy trình, phương pháp và công nghệ, nhằm củng cố hệ thống, nâng cao hiệu quả và gia tăng lợi thế cạnh tranh.


Hãy để SQC Certification Vietnam giúp doanh nghiệp bạn chạm tới những tiêu chuẩn quốc tế một cách chuyên nghiệp và bền vững bằng chứng nhận ISO 22000.